Separacje - Kancelaria Prawa Rodzinnego

Separacja w polskim systemie prawnym funkcjonuje stosunkowo krótko, bowiem od 1999 roku i jest swoistą alternatywą dla rozwodu.Separacja różni się od rozwodu tym, że do jej orzeczenia konieczne jest zaistnienie przesłanki zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego, ale z pominięciem przesłanki „trwałości rozkładu pożycia małżeńskiego”, czyli jego nieodwracalności. Rozkład pożycia uważa się za zupełny, jeśli pomiędzy małżonkami ustały więzi: emocjonalna, fizyczna i gospodarcza.

Jednakże pomimo spełnienia przesłanki zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego orzeczenie separacji nie jest możliwe, jeżeli w jej wyniku miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci stron, albo jeżeli z innych względów orzeczenie separacji byłoby sprzeczne z zasadami życia społecznego.

Sprawy o separację rozstrzyga Sąd Okręgowy w składzie sędziego zawodowego i dwóch ławników. Wysokość wpisu od pisma wszczynającego postępowanie wynosi 600 zł lub 100 zł – gdy żądanie małżonków jest zgodne i nie mają małoletnich dzieci. W tym ostatnim przypadku postępowanie toczy się w trybie nieprocesowym, bez orzekania o winie.

Jeżeli jeden z małżonków żąda orzeczenia separacji, a drugi rozwodu i żądanie to jest uzasadnione, sąd orzeka rozwód.

W przypadku orzeczenia separacji Sąd orzeka o winie rozkładu pożycia, o władzy rodzicielskiej, kontaktach z małoletnimi dziećmi i o alimentach.

Z dniem uprawomocnienia się orzeczenia o separacji małżonkowie uzyskują z mocy prawa rozdzielność majątkową. Należy również pamiętać o tym, że nadal zobowiązani są do współdziałania dla dobra rodziny, którą założyli oraz wzajemnej pomocy (w tym alimentacji) na podstawie art. 27 k.r.o. Co istotne, małżonek pozostający w separacji nie może zawrzeć nowego związku małżeńskiego.

Na zgodne żądanie stron sąd orzeka o zniesieniu separacji.

Właściwym miejscowo sądem jest Sąd Okręgowy, w okręgu którego małżonkowie mieli ostatnie „wspólne” miejsce zamieszkania, jeżeli chociaż jedno z nich w tym okręgu stale przebywa. Postępowanie odbywa się z wyłączeniem jawności i, podobnie jak w rozwodzie, przesłuchanie stron jest obligatoryjne, sąd nie może oprzeć orzeczenia wyłącznie na uznaniu powództwa lub przyznaniu okoliczności faktycznych.

Do pozwu o separację dołącza się takie same dokumenty jak do pozwu rozwodowego, tzn.:

• odpis aktu małżeństwa
• odpisy aktów urodzenia małoletnich dzieci
• zaświadczenie o zarobkach